Στο cob.gr ασχολούμαστε με τις φυσικές μορφές δόμησης καθώς και τη
βιοκλιματική αρχιτεκτονική, δύο πρακτικές που έχουν σαν αποτέλεσμα την
εξοικονόμηση πόρων και ενέργειας, η πρώτη στην φάση της κατασκευής μιας
κατοικίας ενώ η δεύτερη στην διατήρηση σταθερών συνθηκών διαβίωσης σε
αυτήν. Και οι δύο καταλήγουν σε τεράστιο περιβαλλοντολογικό αλλά και
οικονομικό όφελος.Η φυσική δόμηση είναι ένας αρκετά νέος όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει μια δομική προσέγγιση προσανατολισμένη στη χρήση τοπικών και προσεκτικά επιλεγμένων ή και ανακυκλωμένων υλικών, απλών εργαλείων και τεχνικών.
Σε όλους σχεδόν τους τόπους η φύση μας εξασφαλίζει τα δομικά υλικά που χρειαζόμαστε. Επειδή τα υλικά αυτά χρειάζονται ελάχιστη επεξεργασία ή μεταφορά, τα οικονομικά και περιβαλλοντολογικά κόστη είναι χαμηλά.
Μερικά από αυτά τα υλικά είναι ανανεώσιμα (όπως τα δένδρα και το άχυρο) και κάποια άλλα (όπως οι πέτρες και το χώμα) υπάρχουν σε τέτοια αφθονία που είναι πρακτικά ανεξάντλητα. Ένα ακόμα από τα πλεονεκτήματα του να κτίζει κάποιος με τοπικά υλικά είναι ότι το κτίριο βρίσκεται σε πλήρη οπτική αρμονία με το περιβάλλον.
Το χώμα είναι πιθανόν ακόμα και στις μέρες μας το πιο κοινό οικοδομικό υλικό στον κόσμο. Διάφορες τεχνικές οι οποίες ποικίλουν από τόπο σε τόπο ανάλογα με τις γεωλογικές και κλιματολογικές συνθήκες, χρησιμοποιούν τη γη σαν βασικό συστατικό στο χτίσιμο σπιτιών. Στην Ελλάδα μέχρι την επικράτηση του τσιμέντου, κυριαρχούσαν τα πλιθιά. Η ύπαιθρος μας είναι ακόμη γεμάτη με τέτοια κτίρια που αντιστέκονται πεισματικά στους σεισμούς και στη φθορά του χρόνου ακόμη και χωρίς στέγες.
Τα γήινα σπίτια είναι δροσερά το καλοκαίρι και ζεστά τον χειμώνα. Η αντοχή τους σε μια μεγάλη γκάμα καιρικών συνθηκών τα κάνει άνετα και βιώσιμα στα πιο κρύα κλίματα αλλά και συνθήκες ερήμου. Οι τοίχοι με πάχος που κυμαίνεται από 40 έως και 60 εκατοστά έχουν τεράστια θερμική μάζα και επαρκή μόνωση. Απαιτείται ελάχιστη πρόσθετη θέρμανση τον χειμώνα και καθόλου ψύξη ακόμη και τις πιο ζεστές μέρες.
Το χώμα χρησιμοποιήθηκε επί χιλιετίες ακόμη από στις σκληρές κλιματολογικές συνθήκες της αφρικανικής ερήμου έως και των Αλεούτιων νήσων. Χιλιάδες άνετα και γραφικά σπίτια στην Αγγλία κατοικούνται συνέχεια εδώ και αιώνες έχοντας μάλιστα και πολύ μεγάλη τρέχουσα εμπορική αξία.
Αντίθετα από τα οικολογικά δομικά υλικά, τα φυσικά είναι μη βιομηχανικά. Η χρήση του ταπεινού χώματος δεν συνεισφέρει στην καταστροφή των δασών, την κατασπατάληση των ορυκτών πόρων, την μόλυνση και ούτε εξαρτάται από βιομηχανικά υλικά και βαριά μηχανήματα. Η γη είναι μη τοξική και τελείως ανακυκλώσιμη. Σ’ αυτή την εποχή της περιβαλλοντολογικής υποβάθμισης και της έλλειψης φυσικών πόρων με τις χιλιάδες κρυμμένες τοξίνες στα σπίτια μας δεν είναι λογικό να επιστρέψουμε στο πιο αθώο φθηνό και υγιεινό οικοδομικό υλικό; Με τον όρο βιοκλιματική αρχιτεκτονική περιγράφουμε το σύνολο των πρακτικών που συμβάλλουν στην διατήρηση της θερμοκρασίας ενός σπιτιού στα επιθυμητά επίπεδα με την ελάχιστη δυνατή ενεργειακή κατανάλωση.
Πολλές από αυτές τις πρακτικές είναι γνωστές εμπειρικά από παλιά ενώ η εξέλιξη των επιστημών ήρθε να προσθέσει και νέες.
Ένα σωστά σχεδιασμένο βιοκλιματικό σπίτι είναι και ζεστό το χειμώνα και δροσερό το καλοκαίρι. Η θερμοκρασία δηλαδή μέσα στο σπίτι έχει μια τάση να παραμένει σταθερή.
Ο σωστός σχεδιασμός ενός τέτοιου σπιτιού, θα επιτρέψει ακριβώς τόσον ήλιο μέσα στο σπίτι ο οποίος και θα απορροφηθεί από τους τοίχους του σπιτιού, όσον ακριβώς χρειάζεται να επιστρέψει αργότερα όταν ο ήλιος θα δύσει. Οι τοίχοι με την μεγάλη θερμοχωρητικότητα λειτουργούν σαν ηλιακή μπαταρία που αποθηκεύει την θερμότητα απορροφώντας την για να μην ζεσταθεί πολύ το δωμάτιο κατά την διάρκεια της ημέρας. Εξίσου σημαντική με την θερμοχωρητικότητα είναι η μόνωση που θα κρατήσει τη ζέστη μέσα.
Τα θερμοχωρητικά υλικά πρέπει να μονώνονται εξωτερικά για να μην έχουν απώλειες θερμότητας. Ένα πέτρινο σπίτι μπορεί να έχει τόνους θερμικής μάζας αλλά να είναι κρύο λόγω απωλειών. Ένας καλός ηλιακός σχεδιασμός λοιπόν χρησιμοποιεί τα σωστά υλικά στα σωστά μέρη.
Για την ψύξη των σπιτιών χρησιμοποιούνται τεχνικές όπως τα φυτεμένα δώματα και το σκάψιμο στη γη. Στα δύο μόλις μέτρα κάτω από την επιφάνεια του εδάφους, η θερμοκρασία διακυμαίνεται κατά ελάχιστους βαθμούς όλο τον χρόνο. Και ενώ αυτή η θερμοκρασία (10-13ο) μπορεί να είναι κρύα, η σταθερότητά της μας επιτρέπει να ρυθμίζουμε τις θερμικές ροές μέσα στο σπίτι.
Οι διαφορές στην ενεργειακή κατανάλωση ενός τυπικού σπιτιού μιας τυπικής πόλης με ένα σωστά προσανατολισμένο βιοκλιματικό σπίτι, μπορεί να είναι μεγαλύτερες και από 50%.
Η ενασχόληση μας με τις δύο παραπάνω έννοιες ξεκίνησε από την αγορά μιας έκτασης τεσσάρων στρεμμάτων με σκοπό τον πειραματισμό σε "πράσινες καλλιέργειες". Στην πορεία και μέσα από τις ανεξάντλητες πληροφορίες που είναι διαθέσιμες στον παγκόσμιο ιστό, ανακαλύψαμε κάποιες ξεχασμένες πρακτικές δόμησης, οι οποίες σε συνδυασμό με τις σύγχρονες τεχνολογικές ανακαλύψεις ανοίγουν πραγματικά νέους ορίζοντες στην οικολογική ή πράσινη δόμηση. Καλλιεργήθηκε η ιδέα της κατασκευής μιας αγροικίας χρησιμοποιώντας τη φυσική δόμηση, με τοπικά υλικά και το μικρότερο δυνατό περιβαλλοντολογικό και οικονομικό κόστος.
Μετά από μελέτη της σχετικής βιβλιογραφίας αποφασίσθηκε να χρησιμοποιηθεί για την κατασκευή το κομπ, λόγω του χαμηλού κόστους αλλά και λόγω της πλήρους ελευθερίας που προσφέρει στον σχεδιασμό.
Χρειάστηκαν πέντε μήνες προσωπικής εργασίας για να χτίσουμε ένα ολόκληρο σπίτι κυριολεκτικά με τα χέρια μας. Στο στοίχημα για το κόστος βγήκαμε κερδισμένοι ξοδεύοντας μόνο 2.000 €. Όσον αφορά τις περιβαλλοντολογικές επιπτώσεις, αν το σπίτι κάποτε γκρεμιστεί μόνο η σκεπή θα μείνει για να θυμίζει την ανθρώπινη παρέμβαση στη φύση.
Mε τη δημιουργία της οργάνωσης cob.gr και της ΜΚΟ Ζωή, ασχολούμαστε με την προώθηση της αειφορίας και της φυσικής δόμησης σε πολλαπλά επίπεδα:
Με την εκπαίδευση και τη διοργάνωση βιωματικών εργαστηρίων σε συνεργασία με πανεπιστήμια και λοιπούς εκπαιδευτικούς φορείς. Τη δημιουργία δικτύου μηχανικών και ειδικών επιστημόνων καθώς και ανθρώπων που προσφέρουν/ζητούν εθελοντική εργασία στη φυσική δόμηση.
Ανεγερθέντα κτίρια:
Μουσείο πηλού στη Λέσβο σε συνεργασία με το δήμο του Μανταμάδο, Τουριστικό περίπτερο στην Κουτσουπιά σε συνεργασία με το δήμο Μελιβοίας, Πρότυπη σχολική αίθουσα σε συνεργασία με το 17ο δημοτικό σχολείο Λάρισας και πληθώρα ιδιωτικών κατοικιών και λοιπών κατασκευών.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου